Herpes simplex virus
TEM micrograph of a herpes sim

Herpes virus obuhvata nekoliko sorti koje kod čovjeka izazivaju različite bolseti. Ime herpes potiče od grčke riječi:puzati. Infekcija na koži ili rožnjači oka se ispoljava u vidu linija koje se šire i ukrštavaju. Od osam tipova najpoznatiji su herpes simplex (jednostavni) tip 1 i tip 2. Prvi izaziva herpes kože, rožnjače oka, usta, usana. Drugi izaziva genitalni herpes. Virus herpesa, herpes zoster,  izaziva i vodene ospice (pljuskavice), te herpes zoster kod odraslih (međurebrani, polovice glave, itd.) . Takođe i Pfeiferova bolest je izazvana jednim tipom herpesa. Karposijev sarkom kod AIDS-a, te infekcije mrežnjače oka su izazvane  citomegalovirusom, jednim tipom herpes virusa. Neke vrste karcinoma, te Alzhajmerova bolest se povezuju sa djelovanjem virusa.

Infekcija virusom se desi u ranom djetinjstvu, i čini se kao bezazlena nahlada. Nakon prolaska nespecifičnih simptoma virus se zadrži u nervnim ganglijama koje kontrolišu određeni dermatom, odnosno regiju koju inervira neki nerv. U stvari virus se zadržava u formi RNA transskripta, poruke. U određenom momentu virus se transportuje aksonom nervne ćelije do “mjesta izvršenja”, gdje se u ćelijama na račun materijala domaćina virus replikuje. Nakon izliječenja ponovo ostaje RNA transskript, pa je moguća ponovna reaktivacija procesa, odnosno povrat bolesti. Inficiranje virusom se može desiti još tokom unutarmateričnog života ploda, kao i tokom poroda, u porođajnom kanalu. Ove rane infekcije su opasne jer je kod djeteta neadekvatan imuni odgovor, te mogu nastupiti opasne upale, kao naprimjer encefalitis, upala mozga.

U aktiviranju virusa često ulogu odigraju takozvani triger (okidač) faktori, koji pokrenu proces. Preveliko prehlađivanje, izlaganje suncu, premor, menstruacija, itd., mogu biti triger faktor.

U praksi se najčešće susrećemo sa herpesom usne, u narodu poznatom kao groznica. Groznica “iskoči”  kod prehlada i upale pluća. Antivirusne masti (Zovirax) obično nemaju većeg efekta na tok bolesti. Herpes sluzokože ili kože počne stvaranjem malih mjehurića, koji pucaju, pa se stvara ranica, koja onda prelazi u krastu. Zahvaćeno mjesto treba čuvati od vode, jer se infekcija širi vodom. Treba mazati cinkovom mašću, ili posipati puderom.

Protiv opštih infekcija postoje antivirusni preparati koji se uzimaju u vidu tableta.

Infekcije rožnjače oka se mogu ponavljati i značajno smanjiti vid. Vidi na mom blogu Oftalmologija, o herpeticnom keratitisu